Negatif düşünce ve beklentilerin vücut üzerinde fizyolojik etkilere yol açabilen güçlü bir etkiye sahip olduğu "nosebo etkisi" olarak adlandırılır. Genellikle, bir hasta ilaç alırken iyileşme bekleyerek alıcı tarafında pozitif etki yarattığı "plasebo etkisi" ile karşılaştırılır. Ancak, bazı kişilerde negatif beklentilerin, inançların ve korkuların da benzer şekilde vücut üzerinde etkili olabileceği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Nosebo etkisi, bir ilacın yan etkilerini daha belirgin hale getirebilir veya şikayetlerde artışa neden olabilir. Örneğin, plasebo etkisinde olduğu gibi bir hasta, bir hapı alarak iyileşme beklentisiyle doldurduğunda, pozitif sonuçlar elde edebilir. Ancak, aynı hapı alan başka bir hasta, o ilaçla ilgili negatif inançlar taşıdığında, olumsuz etkileri daha belirgin bir şekilde hissedebilir.
Araştırmalar, nosebo etkisinin daha çok psikososyal faktörlere dayandığını göstermektedir. Negatif inançlar, korkular, endişeler, stres ve önceki olumsuz deneyimler bu etkinin güçlenmesine yol açabilir. Özellikle, doktor-hasta ilişkisinin kalitesi ve hasta tarafından verilen bilgilerin doğruluğu, nosebo etkisinin şiddetini etkileyebilir.
Nosebo etkisi, bir hastanın tedavisinde önemli bir faktör olabilir ve sağlık uzmanlarının dikkate alması gereken bir konudur. Olumsuz düşüncelerin iyileşmeyi geciktirebileceği veya tedavi sürecini olumsuz etkileyebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, hasta iletişimi ve beklentilerin yönetilmesi, nosebo etkisini minimize etmede önemli bir rol oynamaktadır.